HELP ή ΟΙ ΥΠΗΡΕΤΡΙΕΣ

Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβάσει κάποιος είναι το «The Help», αν το διαβάσει στα αγγλικά, της Kathryn Stockett, ή «Ένα Όνειρο Δύο Χρώματα» αν αποφασίσει να το διαβάσει στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μίνωας.

Η υπόθεση του βιβλίου διαδραματίζεται στο Mississippi στη Νότια Αμερική της δεκαετίας του ’60, εποχή δηλαδή με το ρατσισμό σε όλο του το μεγαλείο.  Η νεαρή πρωταγωνίστρια του βιβλίου, με το όνειρο να γίνει γνωστή συγγραφέας, αποφασίζει να ερευνήσει τη ζωή τριών νέγρων υπηρετριών.  Οι τρεις γυναίκες ζουν με λευκές οικογένειες με πρώτιστη ευθύνη το μεγάλωμα των παιδιών.  Η κάθε μια τους, αφού ξεπεράσει το φόβο, θα ομολογήσει στη νεαρή συγγραφέα το ρατσισμό που βιώνει καθημερινά.

Ο αναγνώστης μπορεί να διαβάσει το βιβλίο από πολλές άλλες οπτικές γωνίες και όχι μόνο περιοριστικά από αυτήν του ρατσισμού του χρώματος, που αποδεικνύεται διαχρονικός.  Άλλωστε οι σκληρές κοινωνίες της εποχής μας έχουν αποδείξει ότι υπάρχουν πολλά είδη ρατσισμού.  Η μισαλλοδοξία, τα μικρο-κόμπλεξ και ο εγωισμός μπορούν να είναι επιπλέον ερμηνείες στις καταστάσεις του βιβλίου.

Συμβουλεύω να προτιμήσετε την αγγλική έκδοση με τα αμερικάνικα του νότου, που μπορεί να δυσκολέψουν κάποιον με μέτρια αγγλικά, αλλά θα σας ταξιδέψουν στις απέραντες βαμβακοφυτείες διασχίζοντας υγρούς και ζεστούς τόπους.

ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΕ ΔΥΟ ΕΚΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΑΜΕΤΡΗΣΕΙΣ

Ανήσυχος παρακολουθεί τις εξελίξεις ο μέσος Έλληνας πολίτης.  Καταδικασμένος σε ανασφάλεια, ξυπνά κάθε πρωί για να διαβλέψει ανάμεσα στις κινήσεις των κομμάτων, ανάμεσα στις απρόβλεπτες εξαγγελίες, ανάμεσα στα ποσοστά των δημοσκοπήσεων και ανάμεσα σε όλους αυτούς τους πολιτικούς όλμους, πώς μπορεί να είναι η πρώτη ημέρα μετά τις εκλογές της 17^ης Ιουνίου.

Ο καιρός στον ουρανό της Ελλάδας συμβαδίζει με την πολιτική κατάσταση.  «Ασταθής» με «σύννεφα που αναπτύσσονται τις μεσημεριανές ώρες» αλλά και «περαιτέρω πτώση της θερμοκρασίας» και «βροχές».  Η δροσιά στις σκιερές στοές της πόλης προκαλώντας ανατριχίλες θα επικρατήσει και στην αυριανή Σύνοδο του Eurogroup, που αυτές τις κρίσιμες ώρες για την Ελλάδα και ολόκληρη την Ευρώπη η Ελλάδα βυθίζεται σε ένα άπατο πηγάδι.

Η ένδεια του οικογενειακού προϋπολογισμού ίδια και απαράλλακτη με τις μαύρες τρύπες στα δημόσια ταμεία.  Αν και, πιθανόν, το ταμείο του μέσου ΝΟΙΚΟΚΥΡΗ οικογενειάρχη είναι σε καλύτερη κατάσταση από το ταμείο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, γιατί – παρά τις αντιξοότητες – συνεχίζει να δουλεύει και να παράγει, όσο του επιτρέπουν οι καταστάσεις.  Την ίδια ώρα  το κράτος έχει πέσει σε πρώιμη χειμερία νάρκη.  Από το ένα παθολογικό σύμπτωμα στο άλλο.

Όλα αυτά καλούμαστε να τα διαχειριστούμε ανάμεσα σε κενότητες όπως:

«Ο ΣΥΡΙΖΑ ξεκινά από το σφυροδρέπανο και φτάνει στην αναρχία».

 (Αυτό κατάλαβες?  Το άλλο για τις καταθέσεις των Ελλήνων πολιτών δεν το κατάλαβες?)

«Ο Ολάντ να μη γίνει Ολαντ-ρέου»

(Καβάλα πάν’ στην εκκλησιά, καβάλα προσκυνάνε – στο καλάμι)

«Ο Ευ. Βενιζέλος θα βάλει στο τραπέζι των συζητήσεων με τους Ευρωσοσιαλιστές τις προτάσεις του: Όχι άλλες περικοπές εισοδημάτων, προστασία συλλογικών συμβάσεων, επίτευξη ρευστότητας στην αγορά, εξασφάλιση κοινοτικών πόρων για επενδύσεις και αντιμετώπιση της ανεργίας».

 (Στερνή μου γνώση να σ’είχα πρώτα?)

«Λαός και μονοπώλια δεν μπορούν να συνεργαστούν. Η αντίθεσή τους πρέπει να είναι ασυμφιλίωτη, ανεξάρτητα από το επίπεδο ανάπτυξης της λαϊκής πάλης και της δυνατότητας να αποσπάσει κάποιες κατακτήσεις».

(Μπερδεύτηκα.  Δεν έχει έρθει ο 21^ος αιώνας?)

«Απόδειξη της ήττας της πολιτικής χαρακτήρισε ο πρόεδρος της Δημοκρατικής Αριστεράς, Φώτης Κουβέλης, το ενδεχόμενο συγκρότησης κυβέρνησης προσωπικοτήτων».

(Σωστά.  Αυτό λέμε κι εμείς.  Αποτύχατε όλοι σας)

«Το δίλημμα των εκλογών είναι «ή με τους προδότες ή με τους πατριώτες» δήλωσε ο πρόεδρος του ΛΑΟΣ

(Οι προδότες που είναι πατριώτες και οι πατριώτες που είναι προδότες.  Τι μένει?)

«Αν δεν φύγει ο Βαλιανάτος δεν θα συνεργαστώ με το Στέφανο Μάνο».

(Γιατί? Έχεις πρόβλημα?)

«...  Απλά το 'εγέρθητι' είναι το συνήθειό μας. Δεν σύραμε κανέναν έξω....»

(Πολλές κακές συνήθειες έχετε τελικά)

«(Η πληροφορία για πρόταση από Μέρκελ για δημοψήφισμα) μπορεί να οφείλεται σε παρεξήγηση, κακή κατανόηση (των λεγομένων)».  «..... λίγο χαλασμένο τηλέφωνο».

(Ό,τι θέλει λέει ο καθένας)

(Υ.Γ.:  Για τα κούφια λόγια επέλεξα μικρή γραμματοσειρά).

ΤΟ ΚΟΚΟΡΑΚΙ ΚΙΚΙ ΡΙ ΚΙΚΙ

Πριν λίγο καιρό βγήκε από το αυγό σε ένα βρώμικο και ανοικοκύρευτο κοτέτσι.  Ένα καημένο ήταν.  Ξεπουπουλιασμένο.  Ασταθές στο βηματισμό.  Η αδερφή του, μια κοτούλα που αντίκρισε το φως μια μέρα μετά, φαινόταν πιο συνεσταλμένη, ήρεμη και ώριμη.

Ο μικρός σε λίγες μέρες έγινε πιο ζωηρός.  Έταζε καλύτερες μέρες στις μικρές και μεγάλες κότες.  Υποσχόταν περισσότερο και καλύτερο κεχρί.  Μια γριά κότα που καθόταν κουρνιασμένη σε μια γωνιά χαμογέλασε λυπημένα, γιατί ήξερε ότι άλλο χέρι, ξένο, έφερνε την τροφή κάθε πρωί.  Άκουγε το μικρό με συγκατάβαση χωρίς να μιλά.  Κάποιες φορές γινόταν πιο επιθετικός χάνοντας το μέτρο.  Τσιμπούσε ακόμα και τις αδερφές του.  Κι αυτές όμως δεν του χαρίζονταν, δασκαλεμένες από τις πιο μεγάλες.

Δεν πέρασε πολύς καιρός και τα τσαλίμια του μικρού έφτασαν στα αυτιά του κόκορα στο κοτέτσι.  Με αυτοπεποίθηση και θράσος ο μεγάλος πλησίασε τον μικρό και τον κάλεσε σε μονομαχία.  Οι κότες την ημέρα της μονομαχίας φοβήθηκαν.  Έτρεμε το φιλοκάρδι τους για την επόμενη μέρα.  Έμειναν όμως διχασμένες.  Παρακολούθησαν τον σκληρό αγώνα με τα τσιμπήματα και τις φοβέρες.  Κάποιες αποφάσισαν να μείνουν στη φωλιά τους για να συνεχίσουν το κλώσημα.  Όταν ήρθε μια Πύρρεια νίκη για τον κόκορα, οι κότες μαζεύτηκαν στις αχυρένιες φωλιές και προσευχήθηκαν οι ανταγωνιστές να συνεργαστούν για να μπορέσουν να ξαναδούν κεχρί στις γούρνες.  Φοβόντουσαν το θυμό του μεγάλου και την αλαζονεία του μικρού.

Ο κόκορας, αν και ντροπιασμένος, αρνήθηκε να κάνει την αυτοκριτική του.  Μέτρησε τις δυνάμεις του, έβαλε νερό στο κρασί του και κάλεσε το κοκοράκι να γίνει βοηθός του.  Έπρεπε να τηρήσουν τους βασικούς κανόνες που εφαρμόζονταν στα περισσότερα κοτέτσια.

Το κοκοράκι  μίλησε με τις κότες, με τα κοτόπουλα, ακόμα και με τα αυγά που επωάζονταν. Θέλησε να μιλήσει και με τον κόκορα του διπλανού μεγαλύτερου κοτετσιού, αλλά αυτός του’κλεισε την πόρτα.  Πέρασαν δύο εικοσιτετράωρα και τότε κοίταξε γύρω του.  Για πρώτη φορά πρόσεξε τη βρώμα και την ακαταστασία στο κοτέτσι.  Θυμήθηκε ότι δεν ξέρει τη γλώσσα των ανθρώπων που φέρνουν το κεχρί.  Διάβασε την προσμονή στα μάτια του υπόλοιπου πληθυσμού.

Στην επόμενη σκηνή θα ανέβει σε ένα καφάσι και είτε θα μιλήσει για την ελπίδα που νικά το φόβο είτε θα πει συγκεκριμένες προτάσεις πως να εξασφαλίζουν το καθημερινό κεχρί τους στο κοτέτσι.  Μόλις μάθω τη συνέχεια, θα ενημερωθείτε μαζί με τους υπόλοιπους ενοίκους του κοτετσιού.

ΤΟ ΘΡΙΛΕΡ ΜΠΗΚΕ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ

Σσσσσς, αρχίζει η ταινία.

Σκοτάδι μέσα σε ένα δάσος.  Μια κοπέλα, αιθέρια ύπαρξη με άσπρο νυχτικό τρέχει για να ξεφύγει από κάποιους αόρατους κυνηγούς.  Ο θεατής αντιλαμβάνεται την παρθενική αγνότητα.  Για την ταινία, η κοπέλα συμβολίζει τους «καλούς».  Οι διώχτες της ανήκουν στους «κακούς».

Αγωνία.  Τα χέρια της γδέρνονται σπρώχνοντας τα κλαδιά των πεύκων και των σχίνων.  Η ανάσα της βγαίνει λαχανιασμένη.  Τα μάτια της γεμίζουν με δάκρυα αγωνίας.  Οι εφιαλτικές σκιές χωρίς πρόσωπο ακολουθούν τα βήματά της.  Η αγωνία μεγαλώνει.  Τη στιγμή που νιώθει ότι ο κίνδυνος απομακρύνθηκε, ο ένας διώχτης βρίσκεται ξαφνικά μπροστά της.  Έχει πρόσωπο.  Έχει πολλά πρόσωπα.  Αναγνωρίζει όλα τα πρόσωπα όπως εναλλάσσονται. 

Με κάποιο μαγικό τρόπο το κυνηγητό σταματά.  Ξαφνική σιωπή.  Οι κίνδυνοι εξαφανίζονται.  Ακούγεται μόνο η ανάσα της.  Και μετά, η πτώση.  Η γη ανοίγει και αρχίζει μια ατέρμονη πτώση στο χάος.

Η ταινία δεν είναι θρίλερ γιατί σε μια απρόσμενη εξέλιξη, η αγωνία θα αποδειχθεί ένας κοινός εφιάλτης μιας νέας γυναίκας.

Η νεαρή γυναίκα ανάβει το φως.  Η ματιά της πέφτει αμέσως στο βιβλίο που διάβαζε πριν την πάρει ο ύπνος.  «Έγκλημα στο Άλσος της Πόλης».  Το ίδιο πρωί, η πρωταγωνίστρια, εργαζόμενη στο κέντρο της Αθήνας, γυρίζοντας στο σπίτι σταμάτησε στο περίπτερο να διαβάσει τους τίτλους των εφημερίδων.  Πηχυαίοι τίτλοι.  «Η εξαθλίωση και η εγκληματικότητα». «Αύξηση της εγκληματικότητας».  «Οι νεόπτωχοι ζητούν καταφύγιο στο Δρομοκαΐτειο».  «Η ερμηνευτική εγκύκλιος για τη μείωση των μισθών».

Κοιτώντας γύρω-γύρω στη Σόλωνος, στην Πανεπιστημίου και στην Κοραή, οι τίτλοι επιβεβαιώνονται.

Ο εφιάλτης της έχει αφήσει μια πικρή γεύση στο στόμα.  Οι εικόνες του εφιάλτη ήταν τόσο ζωντανές που δεν μπορεί να τις σβήσει.  Σηκώνεται.  Πίνει λίγο νερό.  Αφουγκράζεται για περίεργους ήχους μέσα στο σπίτι.  Τίποτα.  Ησυχία.  Νιώθει πιο ήρεμη.  Η εγκληματικότητα ήταν σε αργία εκείνη την ώρα στη γειτονιά της.  Το υποσυνείδητό της οδηγεί το χέρι της στο μολύβι και σε ένα χαρτί.  Σημειώνει το ποσό:  650 ευρώ, ο μισθός.  300 το χαράτσι για το δυαράκι που της άφησε η γιαγιά της, 65 η ΔΕΗ, 50 τα τηλέφωνα, 13 η ΕΥΔΑΠ, 60 τα κοινόχρηστα, 80 τα εισιτήρια, 42 ένας καφές τη μέρα στη δουλειά, 60 τα τσιγάρα.  30 ευρώ υπόλοιπο.  Υπόλοιπο ζωής?

Η πτώση συνεχίζει και στο ξύπνιο της.  Ο εφιάλτης δεν έχει τελειώσει.  Στο σαλόνι κάθονται μαζί της οι διώχτες της.

Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΗΜΕΡΑ

Ο λαός μίλησε.  Οι «προδότες», οι «διεφθαρμένοι», οι «ανίκανοι», οι βολεμένοι (το τελευταίο χωρίς εισαγωγικά) τιμωρήθηκαν και θα καθίσουν στον πάγκο.  Μπράβο κυρίαρχε λαέ.  Αυτά χτες, Κυριακή, 6 του μηνός.  Σήμερα είναι άλλη μέρα.  Δευτέρα, εργάσιμη ημέρα.  Η «επόμενη ημέρα» είναι σήμερα, εδώ.  Δεν την περιμένουμε ακόμα να έρθει.

Η πραγματικότητα της επόμενης ημέρας είναι ότι η πατρίδα μας πρέπει να κυβερνάται, οι μισθοί και οι συντάξεις να πληρωθούν, οι δημόσιες υπηρεσίες να λειτουργούν (και μάλιστα καλύτερα), να αναθεωρηθούν οι σκληρές, παράλογες αποφάσεις που διέλυσαν τους μικρο-μεσαίους, οι τράπεζες να έχουν λεφτά για τους ιδιώτες και να δημιουργηθεί ένα μοντέρνο πλάνο ανάπτυξης.

Σήμερα ξυπνήσαμε πιο ώριμοι.  Όμως πρέπει όλοι να παραμείνουμε ψύχραιμοι, να δουλέψουμε χέρι-χέρι, να στηρίξουμε τις υγιείς πρωτοβουλίες συνδυάζοντας και την ευρωπαϊκή μας παρουσία.

Άραγε μπορούμε?

Υ.Γ.:
Συγχαρητήρια για άλλη μια φορά στα δύο κόμματα για τον εκλογικό νόμο που ψήφισαν και δημιουργεί στρεβλώσεις.  Ούτε αυτός σας έσωσε.
Συγχαρητήρια και στους μικρούς και μεγάλους νικητές της εκλογικής διαδικασίας.  Τώρα μπορείτε να κατεβείτε από τα συννεφάκια νίκης σας και να δουλέψετε για πρώτη φορά.

ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΣΕ ΕΝΑ ΑΘΗΝΑΪΚΟ ΠΑΓΚΑΚΙ

Μάιος στο κέντρο της Αθήνας.  Προχτές, Τετάρτη.  Πρώτες πρώιμες βιαστικές ζέστες στην πολύπαθη πόλη μας.  Κάθισα στο παγκάκι για να ξεκουραστώ από την αλλαγή δύο μέσων μαζικής μεταφοράς και ποδαρόδρομου κάτω από τον καυτό ήλιο.  Η δροσιά από το παρκάκι στην περιοχή του Χίλτον ήταν θεόσταλτη.

Ένιωσα την παρουσία της αμυδρά στα αριστερά μου.  Την ένιωσα να πλησιάζει.  Πρώτα τακτοποίησα το κινητό και τα γυαλιά ηλίου στην τσάντα.  Μετά έβγαλα τις σημειώσεις μου για να τις θυμηθώ πριν το επαγγελματικό ραντεβού και κατόπι την κοίταξα.  Στα μάτια της ήταν ζωγραφισμένη η απορία και η προσμονή.  Άραγε απορία μόνο? Άραγε προσμονή μόνο?

«Τώρα, εσύ, κάτι θες να μου πεις», της είπα.  Αυτή συνέχιζε να με κοιτά στα μάτια.  Πλησίασε λίγο ακόμα.  Κούνησα το αριστερό χέρι για να μετρήσω το φόβο της.  Μπα.  Έμεινε ακίνητη δίπλα μου.  Αποφάσισα να μην ασχοληθώ μαζί της.  Ζεσταινόμουν πολύ.  Έριξα κι άλλη μια ματιά στις σημειώσεις μου. 

Μετά από πέντε ή δέκα λεπτά είχα ξεχάσει την παρέα μου στο παγκάκι.  Γύρισα να κοιτάξω.  Ήταν ακόμα εκεί.  Ίδιο ύφος.  Πέρασαν άλλα πέντε λεπτά και εμφανίστηκε και ένας ερωτύλος αρσενικός για καμάκι.  Σε αυτήν, όχι σε μένα.  Ήταν ευγενική μαζί του αλλά τον έδιωξε, έδειξε χαρακτήρα.

Μόλις ο νεαρός έφυγε από το παγκάκι μας, η μικρή έκανε κι άλλα βήματα κοντά μου.

«Μαντάμ, οι άλλες κυρίες που έρχονται με τσάντες σ’ αυτό το παγκάκι του Παγκρατίου, φέρνουν και κάτι να μασήσουμε.  Τόση ώρα περιμένω.  Θα βγάλετε κάτι ενδιαφέρον από την τσάντα ή θα βγάζετε μόνο χαρτιά?»

Τελικά, προσμονή ήταν στο βλέμμα της.